VLAN (Virtual Local Area Network) คือเครือข่ายเสมือนที่ถูกแบ่งออกจากเครือข่ายฟิสิคอล (Physical Network) เดียวกัน โดย VLAN จะช่วยให้เราสามารถแยกอุปกรณ์ต่างๆ ออกจากกันได้ภายในเครือข่ายเดียวกัน แม้ว่าทุกอุปกรณ์จะเชื่อมต่ออยู่บน Ethernet Switch ตัวเดียวกันก็ตาม VLAN ช่วยให้สามารถกำหนดกลุ่มอุปกรณ์ให้สื่อสารกันได้เฉพาะภายใน VLAN เดียวกันเท่านั้น ทำให้เครือข่ายมีความปลอดภัย และมีประสิทธิภาพมากขึ้น

ประโยชน์ของ VLAN ต่อระบบเครือข่าย

1. เพิ่มความปลอดภัย (Security)

• การแบ่ง VLAN ออกเป็นกลุ่ม ช่วยป้องกันการดักขโมยข้อมูลข้ามกลุ่มได้
  
• ลดโอกาสของการโจมตีแบบ Broadcast Storm และ Man-in-the-Middle
  

2. ลดความแออัดของเครือข่าย (Reduce Network Congestion)

• VLAN ช่วยลดปริมาณ Broadcast Traffic เพราะทราฟฟิกที่ส่งออกมาจะถูกจำกัดอยู่ในกลุ่ม VLAN ของตัวเอง
  

3. จัดการเครือข่ายได้ง่ายขึ้น (Better Network Management)

• สามารถแบ่งแยกแผนกหรือกลุ่มงานให้อยู่ใน VLAN ที่แตกต่างกัน เช่น แผนกบุคคล, แผนกบัญชี, แผนกไอที
  
• สามารถเปลี่ยนแปลงโครงสร้างเครือข่ายได้ง่ายโดยไม่ต้องเดินสาย LAN ใหม่
  

4. ช่วยประหยัดค่าใช้จ่าย (Cost-Effective)

• ไม่ต้องซื้ออุปกรณ์เครือข่ายเพิ่มเติม เช่น สวิตช์แยกสำหรับแต่ละแผนก
  
• ใช้สวิตช์ตัวเดียวแต่สามารถแบ่งเครือข่ายได้เสมือนมีหลายเครือข่าย

การนำ VLAN ไปใช้งานในเครือข่ายจริง

1. แยกเครือข่ายของแผนกต่างๆ

• เช่น บริษัทหนึ่งมี 3 แผนก : บุคคล, บัญชี และ ไอที สามารถแบ่งออกเป็น
  
  • VLAN 10 → แผนกบุคคล
    
  • VLAN 20 → แผนกบัญชี
    
  • VLAN 30 → แผนกไอที
    
• แต่ละ VLAN จะสามารถสื่อสารกันได้เฉพาะภายในกลุ่ม VLAN ของตัวเอง
  

2. แยกเครือข่าย Wi-Fi สำหรับพนักงาน และลูกค้า

• VLAN 40 → Wi-Fi สำหรับพนักงาน
  
• VLAN 50 → Wi-Fi สำหรับลูกค้า (Guest Wi-Fi)
  ป้องกันไม่ให้ลูกค้าเข้าถึงข้อมูลภายในของบริษัท เช่น ไฟล์เซิร์ฟเวอร์
  

3. ระบบกล้องวงจรปิด (CCTV Network)

• VLAN 60 → เครือข่ายสำหรับกล้องวงจรปิด เพื่อไม่ให้รบกวนแบนด์วิดท์ของเครือข่ายหลัก

สรุปสุดท้าย

VLAN เป็นเทคโนโลยีที่ช่วยเพิ่มความปลอดภัย ลดความแออัดของเครือข่าย ทำให้การจัดการเครือข่ายง่ายขึ้น และมีประสิทธิภาพมากขึ้น เหมาะสำหรับทุกองค์กรที่ต้องการแยกเครือข่ายโดยไม่ต้องใช้ฮาร์ดแวร์ เช่น สวิตช์เพิ่มจำนวนมาก‼